Žanr : Akcija / Drama / Ratni
Trajanje : 112 min
Ocjena : 9/10
Sovjetska intervencija u Avganistanu (1979-1989) je jedna veoma neslavna ,,vojna avantura’’ koji je obliježen kao jedna turbulentan period u savremenoj istoriji ovog područija (posebno Rusije). Pored vidljivog neuspjeha u vojnom smislu (koji je postao dobra lekcija za neke naredne sukobe) ovaj događaj pokazao je i ideološko politički neuspjeh i označio je kraj sovjetske epohe koja je vladala na teritoriji Rusije, stvarajući neki novi tranzicijski val u kojem će doći novi politički i ratni izazovi. U tom postsovjetskom periodu kada je tranzicija urušila sve umjetničke vrijednosti ipak se pokazalo da se filmsko stvaralaštvo još odupire i da se na novim temeljima društva, nastaju i neki novi stvaraoci kao što je Pavel Lungin (Павел Лунгин). Sa svojim ostvarenjima kao što su Taksi bluz (1990), Oligarh (2002), Ostrvo (2006), Dirigent (2012) od koji su mnoga dobila prestižne filmske nagrade, istakao se kao jedan od glavnih predvodnika novog ruskog talasa savremenog filma. Jedan od njegovih novih ostvarenja je i ovaj film pod nazivom ,,Bratstvo“ (Братство) kojeg je režisirao ali potpisuje scenario zajedno sa Aleksandrom Lunginom (Александр Лунгин) dok gl.uloge u filmu igraju Kiril Pirogov (Кирилл Пирогов), Anton Momot (Антон Момот), Vitalij Kišenko (Виталий Кищенко), Oleg Vasiljkov (Олег Васильков), Aleksandar Kuznjecov (Александр Кузнецов).
Film se dešava krajem 1988.godine kada započinje povlačenje sovjetskih jedinica iz Avganistana. Jedna od tih jedinica 108.motostreljačka divizija treba da prođe kroz klanac Salang (Sjeverozapadni Avganistan) čije obode kontrolišu mudžahedini. Pregovori oko bezbjednog izvlačenja jedinice traju ali u međuvremenu mudžahedini obaraju avion pri čemu zarobe jednog pilota za koga se ispostavi da je sin generala (Kišenko) koji je komadant 108.brigade. On zatraži pomoć od majora KGB-a Dimitrijeviča (Pirogova) koji treba da otkrije gdje mu je sin. U međuvremenu i grupa vojnih izviđača je uključena u potragu dok istovreneo pregovori traju.
Sovjetski rat u Avganistanu je jedna veoma intresanta tema za mnoge filmske stvaraoce u Rusiji ali i u svijetu a koji su svojim stvaranjem, dali neke od veoma zanimljivih filmskih ostvarenja ovog ratnog sukoba koji se doživljava kao neki Ruski Vijetnam. Ono što je zanimljivo kod ovog filma kao i kod nekih drugih ranijih ostvarenja u ruskoj kinematografiji (koji su stidljivo prikazivali ovaj događaj) jeste da nema neke naznačene inferiornosti, kompleksa i frustracije kakva je vidljiva u nekim američkim ostvarenjima kada se opisuje izgubljeni rat u Vijetnamu (posebno ako se uzmu neke divlje treš produkcije koje su rađene sa italijanima i drugim zemljama).
Ovaj film je jedna klasična ratna psihološka drama koja na različita dva načina definiše sam pojam postojanja ,,bratstva“. Sa jedne strane gledaoci će moći vidjeti grupicu izviđača koji prolaze kroz borbu i opasnosti sa misijom kako bi pronašli zarobljenog druga i oslobodili ga, jer su vođeni parolom da se svoj nikada ne ostavlja. S druge strane gledaoci će moći vidjeti i onu drugu stranu ,,bratstva“ koja će pomalo biti i šokantna za one koji budu gledali ovaj film jer će vidjeti ,,bratstvo“ oko zajedničkih interesa a oko kojih tajno suprostavljene strane pregovraju a gdje je u igri često novac i druge stvari. Sve to u filmu je naznačeno često kao dio pregovora u kojem učestvuju i sovjeti (poseno oni iz tajnih bezbjednsnih okvira) ali i mudžahedini dok opet s druge strane je suprotan stav generala i vlasti sa jedne a bezbjednjaka sa druge strane. Posebno je šokante i scene šverca oružja u koju će moći vidjeti gledaoci (u kojoj učestvuju neki oficiri) a koja ima posebnu snagu da prikaže i stvori odbojnost publike prema jednom ratu.
U filmu je na poseban način naznačena drama kao i odnosi i viđenja cjelokupnog rata i ratnog stanja koje vide obični vojnici i oficiri unutar tog sukoba. Posebu moć nosi jedan od glavnih protagonista Anton Momot koji prikazuje dramu i traume jednog običnog vojnika koji sve to stiče kroz tragediju jednog ,,izgubljenog“rata. Ona je posebno vidljiva na samom kraju gdje je i opisan kraj kako rata tako i jednog života koji se do tada živio a koji je prikazan kroz pogled jednog učesnika rata. Na mnoge gledaoce poseban trag će ostaviti i prikaz zarobljenog pilota kao i dječaka mudžahedina koji svojim dječačkim i mladelačkim prikazima naivnosti i dobrodušnosti bivaju izloženi žrtvovanju unutar jednog ratnog sukoba, koji dehumanizuje čovjeka.
Same scene, posebno one koje prikazuju sceme borbi su vemo dobre i napete a u nekim trenutcima kod mnogih će izazvati osjećaj brutalnost. Fotografija je jedan od dobrih aduta filma posebno u prikazivanju avganistanskih krajolika koji su na jedan poseban način prikazani veoma slikoviti i sa divljom prirodom.
Sve u svemu ovo je jedna napeta antiratna drama u kojoj je prikazana žrtva običnih ljudi i vojnika i oficira koji su u filmu prikazani kao obična,,potrošna roba“ sa svojim životima i idealima iznad kojih visoka politika i vojno rukovodstvo kroji planove i određuje tok rata.
Đorđe Čereković
Comments