Žanr: drama
Trajanje: 123 min
Ocjena:7/10
Prikaz stradanja običnog čovjeka usljed rata je uvijek strašna. I nakon što borbe prestanu, neophodno je izboriti se sa svim užasima kada dođe mirnodobsko vrijeme u kojem prilagođavanje ide teško. Gledati i posmatrati takve ljude i njihove traume, uvijek je teško i bolno te oni znatiželjniji često razmišljaju (a koji nisu mogli vidjeti užase) kakve se to misli motaju po glavi takvih ljudi. Međutim prikazati sve to bilo da je pisana ili video forma veoma je teško a svaki urađen ovakav projekat predstavlja posebnu potresnu priču ljudi koji proživljavaju užase u miru. Upravo jedan takav film baziran na temi PTSP-a je i ovaj pod nazivom Rat u kući kojeg je režisirao poznati glumac Emilio Estevez koji u filmu tumači i glavnu ulogu dok je priča nastala na osnovu romana Front u kući od autora Džejmsa Dafa. Glavne uloge tumače: Martin Šin, Keti Bejts i Kimberli Vilijams.
Film prati bivšeg vojnika i veterana Vijetnamskog rata Džeremija Kolnijera (Estevez) koji se vratio iz rata gdje pokušava da se prilagodi normalnom životu. Zbog ratnih trauma koje je donio sa sobom njegovo prilagođavanje na nove okolnosti kuće i društvenog okruženja idu teško a Džeremi se u svemu tome teško snalazi. Njegova porodica teško shvata njegovo stranje posebno Džeremijev otac Bob (Šin) koji očekuje od sina da se što prije vrati u stvarnost i ne razumije probleme PTSP-a dok ga majka Morin (Bejts) tretira kao malo dijete. Odnosi između porodice postaju sve napetiji jer ne postoji međusobno razumijevanje a situacija kulminira na Dan zahvalnosti kada Džeremi posegne za pištoljem na svoju porodicu.
Pred gledaocima će se naći jedna pomalo uznemirujuća atomsfera jednog čovjeka koji se bori sa ratnim ranama u duši te je ovaj film baziran na uticaju ratnih rana i strahota na funkcionisanje porodice. Film se na jedan relativno običan način bazirao više na koncept porodice nego pojedinca koja doživljava raspad usljed postramutaskog stresnog poremećaja koji proživljava glavni junak čija bolest polako razara i ostale oko njega. Tema koja na koju se film bazirao tih godina i dalje je predstavljala jednu nezaraslu društvenu, političku i geostrateški ranu američkog društva a tiče se Vijetnamskog rata. Iako i ovaj film djeluje kao već viđeni prikaz ranijih djela zasnovanih na ovom sukobu (dodatno promovisanog i kroz muziku) ipak je ovo djelo direktno se pozabavilo odnosom porodice i suočavanjem jedne mini društvene jedinke sa problemom koji je tada i dalje bio prisutan u SAD-u a u pitanju je suočavanje sa Vijetnamskim sindromom.
Autor ovog filma, tada već glumac sa solidno izgrađenom karijerom Emilio Estevez uspio je odraditi sasim solidan posao te je pokazao zavidnu sposobnost igrajući dvije uloge – glumca i režisera. Spajajući već postojeći talenat koji je prenio gledaocima zajedno sa Marinom Šinom (inače ocem i u realnom životu) donio nam je jednu porodičnu napetu atmosferu koju naizgled čine na trenutak dosadni dijalozi ali nimalo zanemarljivi. Iako je akcenat stavljen na cijelu porodicu, režiser je i u svemu tome se posebno osvrnuo na odnos oca i sina je priča porodična ipak režiser je najveći dio priče nekako posevtio odnosu oca i sina čiji će sukob eskalirati tek na samom kraju filma. Kroz film su prikazani neki uobičajni njihovi dijalozi ali i uobičajne teme preko kojih otac pokušava sina vratiti u stvarnost. Posebno će se u tom završnom činu sukoba gledaocima svidjeti antiratni odnos i protivljenje ratnog veterana još od ranije da ode u rat a gdje glavni glumac za sve krivi oca koji se nije založio za njega da ne bude regrutovan u vojsku.
Iako bi mnogi rekli da je i ovaj film još jedan osuda američkoj politici koja je odvela u rat brojne ljude, ipak u sferi priče nije politika već pogled običnog čovjeka koji se sukobljava sa svim onim tradicionalnim načelima koji su ljudima stvorili lažne iluzije. To je i prikazano u trenutku proslave Dana nezavisnosti (velikog američkog praznika) gdje glavni junak odbija biti u običnoj civilnoj odjeći već pred goste a prije toga i pred porodicom bude u vojničkoj uniformi. TNaravno i taj nije samo odraz neprilagođavanja novim mirnodobskim okolnostima već u svojoj poruci šalje osudu svih onih priča u kojima se veliča nacionalizam i borba protiv stranih agresora a koji su i njega odveli u rat. Nekako u svim tim porukama ali i tokom ranijih scena, prikazan je bunt običnog čovjeka koji je na kraju odbačen od svih i prepušten da se sam bori sa svojim traumama. okom ovog praznika dolazi i do vrhunca unutrašnjeg bijesa kod svakog od članova porodice gdje svako na svoj način ispoljava svoj vid frustracije.
Posebu pažnju gledalaca, privućiće one noćne scene u dvorištu gdje glavni junak dolazi među drveće a gdje se pred njim stvara klasični ''flešbak'' u kojima se okolina oko njega pretvara u ono što je gledao na ratištu. Možda te scene i nemaju osnovu da prenesu neki prikaz borbe ali svakako predstavljaju atmosferu onoga što se dešavalo tu a čak će gledaoci na kraju i okriti sve ono šta je i glavni junak morao raditi. Po pitanju kadrova, oni su uglavnom bazirani na porodično okruženje i unutrašnjost unutar kuće te će mnogi tokom cijelog filma uglavnom posmatrati atmosferu doma što nekako i naglašava jedan porodični odnos.
Sve u svemu i ovaj film je jedna klasična antiratna drama u kojoj je prikazan užas okruženja i nerazumijevanje onih najbližih za sve ono što jedan čovjek može da proživi. Za ovaj film možda se može reći da je neka približna kopija čuvenog Stounovog ostvarenja ''Rođen 4.jula'' ali ipak sa ne baš toliko političkim osvrtom. Na kraju ovaj film je ipak samo običan prikaz jednog lica i njegovih trauma i njegov pokušaj i vapaj u kojem traži mir i spokoj i bijeg od svakodnevnice koja ga u okruženju kuće okružuje.
Đorđe Čereković
Yorumlar